Man die in amerika het weer voorspelt

 
Zolang de mens bestaat heeft het weer een belangrijke rol gespeeld. De Egyptenaren hielden zich al met het voorspellen van het weer bezig.
De oudste en beroemdste voorspelling lezen we van Jozef in het boek Genesis: Hij interpreteerde de dromen van de farao (waarin zeven vette
en zeven magere koeien voorkwamen) en voorspelde met succes dat zeven goede jaren zouden worden gevolgd door zeven jaren van armoede. Het advies van Jozef om in tijden van voorspoed een voorraad aan te leggen voor de tijden van tegenspoed, is nog steeds van belang in gebieden
die gevoelig zijn voor droogte.
 
 
De eerste 'meteorologen' waren sjamanen en priesters. Hun taak was de goden tevreden te stellen, want die
waren – zo dacht men – verantwoordelijk voor alles wat er aan de hemel en op aarde gebeurde. De goede naam van deze 'bemiddelaars' en soms zelfs hun leven, hing af van hun succes om  voor gepast weer te zorgen. 
 
Bakermat en Beschaving 
Het oude Egypte was een ideale bakermat van beschaving. Het weer was er warm en zonnig en de Nijl leverde voldoende water voor de bevloeiing. Dit betekende echter dat de Egyptische samenleving voor haar welvaart
v

De toekomst van het weerbericht

Het moderne weerbericht is een gegeven. Waar men vroeger voor een weersvoorspelling nog af moest gaan op de koude knieën van oma of de wijsheden van de Enkhuizer almanak, is er nu de zekerheid van de weerman en het gemak van de online buienradar. Meteoroloog en weerman dr. Peter Kuipers Munneke (UU) weet exact hoe de weersvoorspelling tegenwoordig wordt verworven. Met prof. Gerard van der Steenhoven, hoofddirecteur van het KNMI, legt hij in Science Café – Het weer uit hoe de kwaliteit van het weerbericht zich ontwikkelt.

Maar met de klimaatverandering in het ogenschouw moet de mensheid misschien meer kunnen met het weer dan het voorspellen. Of we het weer ook zouden kunnen manipuleren, onderzoekt klimaatwetenschapper dr. Claudia Wieners (UU).

Achter het weerbericht

Laten we eerst kijken naar het weerbericht van nu. Hoe wordt dat samengesteld? “Het KNMI heeft polaire satellieten die meedraaien met de aarde”, begint Van der Steenhoven. “En er staan er een aantal vast boven Europa, China en Amerika. Die doen metingen en maken foto’s van de atmosfeer.” Elke drie uur leveren de satellieten nieuwe data, waarmee geavanceerde computers hun weermodellen updateten. Meteorologen zetten de laatste stap. “Meteorologen krijgen verschillende modellen te zien”, vertelt Kuipers Munneke. Het is de zaak van de meteoroloog om een afweging te maken van welk model in welke situatie dichter bij de waarheid zit. “De toegevoegde waarde van de weerman (zeg i

Wetenschap voorspelt winnaar verkiezingen VS

Wereldhandel platgelegd: wat zijn de nieuwe kansen

Trump voert importtarieven in, en de gevolgen laten niet lang op zich wachten. Handelspartners reageren direct, en de spanningen lopen snel op. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz spreekt van een "aanslag op de wereldhandel", EU-voorzitter Ursula von der Leyen noemt het een "klap voor de wereldeconomie", en de BBC kopte zelfs dat dit mogelijk de grootste verandering in de wereldeconomie in honderd jaar is. Wat betekent dit voor Nederland, een land dat draait op internationale handel? Goudse kaas, hightechproducten, landbouwexport – komen die straks nog wel de grens over? Econoom Sandra Phlippen van de Rijksuniversiteit Groningen legt uit hoe importtarieven werken, hoe ze de wereldeconomie kunnen ontwrichten, en wat Europa nu moet doen. Waar liggen onze nieuwe handelskansen? Je hoort het in deze aflevering.

Een computer op je hersenen geïnspireerd. Is dat de toekomst?

Onze computers zijn razendsnel, maar ze verbruiken gigantisch veel energie en lopen tegen serieuze beperkingen aan. Wat als we een compleet nieuw soort computer bouwen, geïnspireerd op het menselijk brein? Zo’n computer wordt “neuromorf” oftewel “hersenachtig” genoemd. Een machine die niet alleen rekent, maar zichzelf kan aanpassen, leert en efficiënter omgaat met energie. In deze aflevering duiken we in de wereld van zulke op hersenen geïnspireerde computers met hoogleraar nano-elektronica

Deze 3 miljoen jaar oude schelp voorspelt hoe het klimaat zal veranderen

Een schelp van drie miljoen jaar oud die het weer van de toekomst kan voorspellen? Klinkt voor jou misschien als rocketscience, maar in de paleoklimatologie is het niet meer dan logisch.

‘De aarde is al heel oud en heeft al veel verschillende klimaatschommelingen meegemaakt,’ zegt paleoklimatoloog Niels de Winter van de Vrije Universiteit Amsterdam. ‘Die schommelingen gebruiken wij wetenschappers als een soort natuurlijk laboratorium waarin we de impact van klimaatverandering op het leven kunnen onderzoeken. Als we iets willen weten over het klimaat van de toekomst, moeten we dus naar het verleden kijken.’

Hoe een schelp het weer voorspelt

En in dit geval specifiek naar de Pliocene Warme Periode, een tijdperk dat duurde van ongeveer 3 tot 3,3 miljoen jaar geleden. In de Pliocene Warme Periode was de temperatuur op aarde zo’n 2,5 tot 3 graden hoger dan nu, legt De Winter uit. Ongeveer zo warm als het in het jaar zal zijn volgens het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC).

‘Destijds stonden Nederland en België helemaal onder water,’ zegt De Winter. ‘Toen ze een tijd geleden in Antwerpen de haven gingen uitbreiden, kwamen de zanden die daar in het Plioceen zijn afgezet prachtig bloot te liggen. De schelpen uit die zandafzettingen bevatten een schat aan informatie over het klimaat in die tijd.’

De schelpen die De Winter en zijn collega’s onder de loep namen, zijn afkomstig van mollus

Groundhog Day: een traditie van dassen en marmotten

Traditiegetrouw vertelt de bosmarmot op 2 februari hoe lang de winter in Noord-Amerika nog aan zal houden. De bosmarmot bleek geen vriend van burgemeester Jonathan Freud van Sun Prairie, Wisconsin. Het dier had wellicht last van een ochtendhumeur, toen hij op de afgelopen Groundhog Day besloot de burgemeester van de stad in zijn oor te bijten.

Groundhog Day

Groundhog Day wordt in delen van de Verenigde Staten en Canada jaarlijks gevierd op 2 februari. Op deze dag komt men bijeen om het ontwaken van de bosmarmot te aanschouwen. De bosmarmot ‘vertelt’ aan de hand van zijn schaduw hoe lang de winter nog zal duren. Wanneer het bewolkt is, kan de marmot zijn schaduw niet zien en zal hij buiten zijn hol blijven. Als de zon schijnt, zal hij schrikken van zijn eigen schaduw en terugkeren in zijn hol. Blijft de marmot buiten, zal de winter snel ten einde zijn. Rent hij terug, duurt het nog zeker zes weken voor de lente haar intrede doet.

Duitse immigranten in Pennsylvania

Groundhog Day geniet grote populariteit in de Amerikaanse staat Pennsylvania. De feestdag werd in deze staat geïntroduceerd door Duitse immigranten die in de achttiende eeuw naar Amerika emigreerden. Een opvallend detail is dat in het Engels deze  immigranten Dutch-Pennsylvanian genoemd worden. Met de Nederlanders hebben de Dutch-Pennsylvanians echter weinig van doen.

Oorsprong van Groundhog Day

Groundhog Day kent haar oorsprong in een oude Europese tra