Kunnen varkens zweten
Veehouders zijn voorbereid op hitte
Tijd voor leghennen houden
De familie Smid uit Heemserveen (OV) heeft een pluimveebedrijf waar ze witte en bruine leghennen houden. In bouwde ze in één van de vier stallen nevelkoeling boven de luchtinlaatventielen van beide zijmuren. „Dat bevalt ontzettend goed,” Aldus Jenneke Smid. Samen met haar man en twee zoons runt ze het pluimveebedrijf. „We kunnen de temperatuur met de nevelkoeling vier tot vijf graden koeler houden dan de buitentemperatuur. Vandaar dat we besloten om tijdens de verbouw van de andere drie stallen, daar ook nevelkoeling te plaatsen.” De verbouwing is inmiddels bijna klaar dus binnenkort kunnen de leghennen in die stallen ook genieten van de nevelkoeling.
Eind was het zo warm dat de familie Smid als noodoplossing landbouwsproeiers, die normaal in een weiland of op akkerbouwland staan, op het dak van de pluimveestal te zetten. „Dat hebben we gelukkig alleen in dat jaar hoeven doen. We gaan er vanuit dat we met nevelkoeling ook niet meer van dat soort oplossingen hoeven te bedenken. Want in de tijd dat we daar mee bezig zijn, kunnen we niet bezig met de kippen. Terwijl we daar het liefste tijd aan willen besteden.”
Bekijk via deze link de fotoserie over het bedrijf van de familie Smid.
Hittestress bij koeien
Ideale temperatuur voor koeien: -5 tot 18 graden
In de zomer is het al snel te heet voor koeien en ander vee. Ze voelen zich prima bij temperaturen tussen -5° en 18°. Zodra het warmer wordt, kan hittestress bij koeien ontstaan.
Wat is hittestress bij koeien?
Koeien houden hun lichaamstemperatuur op peil door te zweten en te hijgen. Maar dat wordt steeds moeilijker als het warmer wordt en vooral als daarnaast de luchtvochtigheid hoog is. Als een koe melk geeft, is het nóg lastiger om die warmte kwijt te raken. Daarom neemt bij warm weer de melkproductie vaak af en kunnen er allerlei andere gezondheidsklachten ontstaan. Dit fenomeen noemen we hittestress bij koeien.
Koeten eten minder en staan meer
Koeien eten minder, geven minder melk en kunnen last krijgen van uier&#; en klauwproblemen. Dat laatste ontstaat doordat koeien die het warm hebben minder uren per dag gaan liggen. Staand kunnen ze hun warmte namelijk beter kwijt. Ook de algemene weerstand van de koe neemt af door hittestress. De kans op mastitis (uierontsteking) en andere chronische infecties neemt toe.
Boeren zijn extra alert bij warmte
Bij zomerse temperaturen zijn melkveehouders extra alert. Ze kijken goed of hun koeien meer gaan staan en of ze meer water gaan drinken. Beide zijn een voorbode van hittestress bij koeien.
Uit de zon in de stal
Koeien lopen normaal gesproken graag in de wei. Behalve als het langdurig regent en als het te warm is. Dan zoeken ze liever de schaduw op
Tips om hittestress bij koeien te voorkomen
Een hoge temperatuur buiten of in de stal, eventueel in combinatie met een hoge luchtvochtigheid, veroorzaakt hittestress bij de koe. Door hittestress daalt de voeropname van koeien en neemt de kans op pensverzuring toe. Met het koelen van de koe kunnen de schadelijke gevolgen van hittestress zoveel mogelijk worden beperkt. In dit artikel geven wij aandacht aan het koelen van de koe van binnen en van buiten. Wateropname en ventilatie zijn de basis voor beperking van hittestress.
Koesignalen bij hittestress
Bij een naderende hittestress periode is het van groot belang om tijdig maatregelen te nemen door het controleren van de koesignalen. De melkgevende koe produceert enorm veel warmte en heeft daarom veel eerder hittestress dan u wellicht denkt. Met onderstaande tabel kunt u de mate van hittestress beoordelen:
| Ademfrequentie | Rectale temperatuur | |
| Stress drempel | > 60 x per minuut | > ˚C |
| Milde tot matige stress | > 75 x per minuut | > ˚C |
| Matige tot ernstige stress | > 85 x per minuut | > ˚C |
| Ernstige stress | > x per minuut | > ˚C |
Wateropname
Door meer water te drinken koelt de koe zichzelf van binnen. Bij hitte drinkt een koe tot twee keer zoveel water! Bij 50 kg melk drinkt een koe dus tot liter per dag. Een koe drinkt graag tegelijk met haar koppelgenoten. Er moet dus voldoende drinkgelegenheid geboden worden om dit mogelijk te maken. Na het
Hittestress, wat doet het met een koe?
Artikelreeks: Hittestress bij rundvee
In onze regio ervaren runderen sneller hittestress dan vaak gedacht. Zeker bij runderen met een hoog metabolisme worden melkproductie en vruchtbaarheid al snel nadelig beïnvloed. Deze artikelreeks leert hittestress bij rundvee voorkomen, herkennen en ermee omgaan. Dit artikel focust op wat hittestress is, hoe je het kan herkennen en welk effect het heeft op de dieren.
Wat is hittestress?
Elk zoogdier tracht zijn lichaamstemperatuur zo constant mogelijk te houden door de interne warmteproductie en de warmteopname uit de omgeving gelijk te houden aan het warmteverlies. Dit proces heet thermoregulatie.
De interne warmteproductie is het gevolg van de vele biochemische processen in de cel voor groei, dracht, spieractiviteit, vertering en productie. Bij herkauwers genereert ook de voorvertering van voer in de pens zeer veel extra warmte. In een warme omgeving kan het dier moeilijker warmte afstaan waardoor hittestress kan optreden.
Is het te warm?
Elk dier heeft een thermoneutrale zone, het interval van de omgevingstemperatuur waarbinnen het geen extra energie moet besteden om zijn lichaamstemperatuur constant te houden. Deze zone is voor elk dier verschillend en hangt af van diverse factoren zoals relatieve vochtigheid, luchtsnelheid, type strooisel, gezondheidsstatus, productieniveau, ras, type rantsoen… Bij runderen ligt dit interval gemiddeld tussen °C en 22°C. Buiten deze thermoneutral
Hitte weren? Maak de stal een comfortabele en veilige plek
Door het veranderende klimaat is het weer extremer geworden. In de afgelopen zomers kwamen lange periodes met hoge temperaturen vaker voor dan in het verleden. Melkkoeien zijn daar gevoelig voor. Beneden de 20 graden Celsius kunnen ze hun lichaamstemperatuur goed regelen, maar als het warmer wordt krijgen ze het moeilijk.
De gevolgen variëren van een slechte voeropname en een dipje in de melkproductie tot verminderde gezondheidsproblemen en een productiedaling van meer dan 25 procent. Behalve hoogproductieve dieren verdienen ook droge koeien in de laatste fase van de dracht aandacht. En vergeet ook de kalveren niet: hittestress kan de ontwikkeling van deze toekomstige melkkoeien schaden.
Ventileren en koelen
Welke praktische maatregelen kun je nemen om hittestress te voorkomen? We vroegen dit aan Els Stevens, projectingenieur melkvee bij Hooibeekhoeve in het Belgische Geel. Dat is het praktijk- en voorlichtingscentrum van provincie Antwerpen. Ze noemt onder meer ventilatie en verkoeling.
'Het is van belang te zorgen voor maximale ventilatie in de stal. Door de zijwanden en eventueel windbreekgaas zo ver mogelijk open te zetten, trek je zoveel mogelijk lucht naar binnen. Je kunt zorgen voor extra luchtverplaatsing door ventilatoren te plaatsen', geeft ze aan.
Op de hete dagen kan volgens haar extra comfort worden geboden met soaking of het vernevelen van water. 'Met soaking maak je, met bepaalde interv